Niniejszą notką rozpoczynam cykl ilustrujący próby pozyskania pełnych rozkładów jazdy MPK Kraków. Opiszę, jak wygląda w praktyce sytuacja obywatela i aspirującego przedsiębiorcy, który ma nadzieję na uczciwe traktowanie przez dużą spółkę komunalną. Sprawa nie jest zakończona, kolejne odcinki będą publikowane w miarę rozwoju sytuacji.
Najpierw wstęp teoretyczny:
O co w ogóle chodzi?
Wyjaśnienie dla całkiem niezorientowanych: Transportoid to mobilny rozkład jazdy na telefony komórkowe z systemem Android i Windows Phone, więcej informacji można znaleźć na stronie www.archiwum.transportoid.com.
Można łatwo spostrzec, że Transportoid zawiera już rozkłady jazdy dla Krakowa – od dawna zbieramy je ze stron WWW przewoźnika. Bieżący format danych nie radzi sobie jednak z wariantami tras jednej linii (np. co drugi kurs kończący trasę na dalszej pętli, dodatkowy przystanek obsługiwany w godzinach szczytu lub zjazd z/do zajezdni ze środka trasy). Takich informacji nie da się w pełni zrekonstruować z rozkładów dostępnych na WWW, zaś próby zgadywania tam, gdzie dane są niekompletne, wystawiłyby użytkowników Transportoida na ryzyko wprowadzenia w błąd.
Każdy przewoźnik korzysta z oprogramowania do układania rozkładów, każdy duży przewoźnik posiada moduł pozwalający na eksport pełnego zestawu danych w formacie nadającym się do przetwarzania automatycznego. Nie inaczej jest z MPK Kraków, który taki właśnie zestaw rozkładów udostępnia naszemu bezpośredniemu konkurentowi. Wydawałoby się, że przewoźnikowi powinno zależeć na jak najszerszym wykorzystaniu danych rozkładowych – bez faworyzowania któregokolwiek z odbiorców.
Piszę prośbę do MPK Kraków
W dniu 08.08.2011 wysłałem do MPK Kraków e-maila a wobec braku odpowiedzi – 30.08.2011 list papierowy o następującej treści, oto fragment:
[...] zwracam się do Państwa z uprzejmą prośbą o udostępnienie w postaci cyfrowej kursowych rozkładów jazdy MPK Kraków oraz współrzędnych słupków przystankowych.
Prośbę uzasadniam tym, że wraz z rozwojem programu rosną oczekiwania moich użytkowników – w szczególności w zakresie wyszukiwania połączeń w sieci komunikacji miejskiej. Bazując na rozkładach przystankowych nie mogę w pełni poprawnie zrekonstruować kursów pojazdów, co skutkuje usterkami w proponowanych trasach i przesiadkach. Dzięki danym źródłowym przekazanym przez Państwa wzrośnie jakość zwracanych wyników oraz zadowolenie pasażerów.
Na podobną prośbę pozytywnie odpowiedzieli już inni przewoźnicy – swoje dane nieodpłatnie użyczają m.in. Warszawa, Łódź, Poznań oraz Wrocław. Wierzę, że także Państwo dostrzegają korzyści, jakie pasażerowie czerpią z wiarygodnych rozkładów jazdy w telefonach komórkowych.
MPK Kraków odmawia
Nie pilnowałem terminów odpowiedzi. Poniższe pismo datowane jest na 08.09.2011 lecz po moim przypomnieniu o sprawie zostało przysłane e-mailem dopiero 27.10.2011. Treść odpowiedzi była lakoniczna:
Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne S.A. w Krakowie uprzejmie informuje, że jedyną dostępną formą rozkładów jazdy jest format publikowany na naszej stronie internetowej.
Format ten generowany jest automatycznie i nie przewidujemy publikowania rozkładów jazdy w innej formie.
Pod odpowiedzią podpisał się p. Mariusz Szałkowski, dyrektor ds. przewozów krakowskiego MPK. Informacja była skądinąd fałszywa, gdyż konkurent otrzymuje dane w formie innej niż publikacja na stronie.
Piszę drugą prośbę do MPK Kraków
Do tematu wróciłem 23.11.2011 wysyłając ponowną prośbę:
[...] zwracam się z uprzejmą prośbą o ponowne rozważenie mojej prośby dotyczącej udostępniania przez MPK Kraków szczegółowych rozkładów jazdy komunikacji miejskiej w postaci elektronicznej.
Z rozmowy, którą przeprowadziłem z prof. Wiesławem Starowiczem wiem, że tego typu dane są obecnie użyczane firmie CITY-NAV, operatorowi serwisu jakdojade.pl. Jestem przekonany, że udostępnienie tych samych danych mojej firmie spotka się z aprobatą kilkunastu tysięcy pasażerów, którzy korzystając w Krakowie z Transportoida (mobilnego rozkładu jazdy mojego autorstwa) zyskają dostęp do danych o większej dokładności, niż prezentowane na Państwa stronie WWW. Podkreślam, że nie będzie się to wiązać z żadnymi dodatkowymi nakładami z Państwa strony, jestem gotów przyjąć i przetwarzać te same pliki z danymi, na bazie których usługi świadczy serwis jakdojade.pl.
Notka – profesor Starowicz to doradca Prezydenta Miasta Krakowa ds. gospodarki miejskiej, swego czasu brał udział w przygotowaniu porozumienia między MPK Kraków, Gminą Kraków i wydawcami serwisu JakDojade.pl.
MPK Kraków odmawia po raz drugi, bez wstydu faworyzując jeden podmiot kosztem innego
Tym razem odpowiedź przygotowano szybko, bo już 7 grudnia 2011. Jej treść mocno mnie rozdrażniła. Mariusz Szałkowski, dyrektor ds. przewozów, pisze:
Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne S.A. w Krakowie uprzejmie informuje, że podtrzymujemy swoje stanowisko dotyczące nie udostępniania rozkładów jazdy.
W uzupełnieniu informacji przekazujemy, że program „jakdojade” jest aplikacją realizowaną w porozumieniu z Miastem Kraków i jest ona z założenia całkowicie nieodpłatna. Dlatego właśnie, dla tej aplikacji nasza baza danych jest bezpłatnie udostępniona.
Nie przewidujemy natomiast udostępnianie bazy danych rozkładów innym firmom komercyjnym, a właśnie Pana firma ma taki charakter.
W cytacie zachowano pisownię oryginału. Siłą odsunąłem od siebie natrętne stereotypy o urzędnikach, którzy kryją się po urzędach przed „komercyjnym charakterem” świata zewnętrznego.
Podsumowanie
W drugiej odpowiedzi MPK Kraków pojawiła się teza, jakoby wydawca serwisu JakDojade był podmiotem szczególnym, zbratanym z MPK w sposób niedostępny osobom i firmom trzecim. Postanowiłem zgłębić ten wątek, będzie on tematem drugiego odcinka. Tymczasem zaś wynotujmy sobie różnice między mobilnym JakDojade a Transportoidem:
Wydawca
JakDojade: CityNav spółka z o.o.
Transportoid: FTL Software Tomasz Zieliński
Dostępność aplikacji
JakDojade: za darmo z Android Marketu
Transportoid: za darmo z Android Marketu
Rozkłady MPK Kraków i innych miast są dostępne bez opłat?
JakDojade: tak
Transportoid: tak
Czy wydawca zarabia na aplikacji?
JakDojade: tak, wewnątrz aplikacji emitowane są reklamy
Transportoid: tak, funkcje premium dostępne za dobrowolną opłatą
Nie widzę aspektu, w którym CityNav S.A. byłaby mniej „komercyjna” od FTL Software lub sprzedawanie licencji na program komputerowy byłoby czymś gorszym od sprzedawania powierzchni pod reklamy.
Chętnie zapoznam się z opiniami czytelników – można pisać na Facebooku, forum, przysłać mi maila itp. Odpowiem bezpośrednio lub odniosę się do wypowiedzi w drugim odcinku.
W następnym odcinku
W następnym odcinku poznamy sekrety porozumienia CityNav i MPK Kraków oraz dowiemy się, czy MPK Kraków potrafi wydać prawidłową decyzję administracyjną. Zostańcie z nami!
Lista przywoływanych pism
- Prośba do MPK Kraków wysłana 30.08.2011
- Odpowiedź MPK Kraków, datowana na 08.09.2011, doręczona 27.10.2011
- Ponowna prośba do MPK Kraków wysłana 23.11.2011
- Druga odpowiedź MPK Kraków z dnia 09.12.2011